Telnet,Internet ağı üzerindeki çok kullanıcılı bir makineye uzaktaki
başka bir makineden bağlanmak için geliştirilen bir TCP/IP protokolü ve bu
işi yapan programlara verilen genel isimdir. Bağlanılan makineye girebilmek
(login) için orada bir kullanıcı isminizin (user name) ve bağlantının
gerçekleşebilmesi için bir telnet erişim programınızın olması
gereklidir.Fakat bazı kütüphane ve herkese açık telnet bazlı web
servisleri,bağlantı sırasında kullanıcı ismi (numarası) istemeyebilirler;ya
da, kullanıcı isim ve parola olarak ne yazmanız gerektiği bağlandığınızda
otomatik olarak karşınıza çıkar.Telnet, BBS ( Bulletin Board Systems )
sistemlere internet üzerinden erişimde günümüzde yaygın olarak
kullanılmaktadır.Telnet erişim programları, günümüzdeki işletim
sistemlerinin çoğunda işletim sistemi ile birlikte gelmektedir.Çok
kullanıcılı işletim sistemleri (UNIX ve VMS ) genellikle kullanıcılara metin
tabanlı bir arayüz sunar ve bu sistemlerde tüm işlemler klavye vasıtası ile
komut isteminden (command prompt) gerçekleştirilir. Telnet programı ile
sanal sunucunuza (virtual server) bağlandığınızda, uzaktan UNIX işletim
sistemine bağlanmış olursunuz. Bu,UNIX komutları yazabileceğiniz,programları
çalıştırabileceğiniz,sanki makinenin karşısında oturuyormuş gibi web
sitenizi düzenleyebileceğiniz anlamına gelir.Telnet programlarında,telnet
yapılacak adres yukarıdakine benzer şekilde komut satırından girilebildiği
gibi,programın menü sistemi üzerinden de girilebilir.ZMODEM,KERMIT gibi
1980'li yıllarda (ve kısmen 1990'ların başlarında) çok popüler olan bazı
Telnet programları, bilgisayardan bilgisayara dosya aktarımı protokollerini
de desteklerler. Telnet
güvensiz bir protokoldür.Telnet protokolü kullanıcı adı (username) ve şifrenizi
(password) bağlı bulunduğunuz ağda kolaylıkla görebilecek bir format olan PLAIN
TEXT (düz metin) düzeninde göndermektedir. Bu kullanıcı isminizin ve şifrenizin
ağı dinleyen herhangi biri tarafından kolaylıkla görülebileceği anlamına gelir.
Eğer ağınızdaki herkese güveniyorsanız Telnet kullanmanızda bir sakınca yoktur.Fakat güvenlik hakkında en ufak bir endişeniz bile varsa, hesabınıza bağlanırken
telnet kullanmamanız yararınıza olacaktır.
Eğer
üzerinde her hangi bir Windows işletim sistemi yüklü bir makineden Telnet ile
bağlantı gerçekleştirmek istiyorsanız sırayla şu işlemleri gerçekleştirmelisiniz.
1-Başlat
(Start) -> Çalıştır(Run) menüsünü çalıştırın.
2-Komut
satırına “telnet” komutu ile birlikte bağlanmak istediğiniz makinenin ip
adresini veya hostname’ni yazarak “ENTER” tuşuna basınız.
3-Eğer adresi doğru girdiyseniz bu işlemden sonra karşınıza komut satırı gelecektir. 4-Kullanıcı
adını (login) ve kullanıcı şifrenizi girdikten sonra artık sunucuya bağlanmış
olursunuz.
5-Artık istediğiniz UNIX
komutlarını çalıştırabilirsiniz. Tanım : Telnet,her hangi bir şekilde ulaşılabilen (Internet veya özel
bir ağ ile) bir makineye bağlanmayı,o makine tarafından sunulmuş kaynaklardan
yararlanmayı sağlayan bir protokoldür.Bu tanım esasında Internet ortamında
kullanılmakta olan tüm protokoller için geçerlidir.Internet ortamı sayesinde
başka makinelere ulaşılabilmekte ve bunların sunduğu kaynaklar ve hizmetlerden
yararlanılabilmektedir ki bu işlem sadece Telnet’e özel bir durum değildir.Http,ftp protokolleri
aracılığıyla da Web
ortamında bilgisayarlar arasında gezilip,buralarda sunulmuş olan dosyalardan ve
hizmetlerden yararlanılabilinir.Telnet’i bu bahsi geçen protokollerden farklı
kılan, bir Terminal Emülasyonu işlevi ile
Web ortamında gezilmesini sağlaması dolayısıyla da ulaşılan makineye işletim
sistemi bazında komut verilmesini sağlamasıdır. Terminal Emülasyonu kavramını
açıklamak,Telnet’i anlamak açısından yararlı olacaktır.
Terminal Emülasyonu : Terminal Emülasyonu işlemi,aslında terminal olmayan bir makineyi terminal gibi gösterme
işlemidir.Böyle
bir işleme neden ihtiyaç duyulduğunu açıklamaya geçmeden önce Terminal kavramını
açıklamak faydalı olacaktır.
Terminal, verilerin girişi
için bir cihazı (genellikle tuş takımı –klavye-) olan,üretilen sonuçların
aktarılacağı bir aygıtı (genellikle monitör) olan ve direkt olarak bir
bilgisayara bağlı makinelerdir.Bağlanılan bilgisayarlar genellikle büyük çaplı
makineler olup,çok kullanıcıya sahip bir Unix makine,bir mainframe (ana bilgisayar) olabilir.Özellikle bilgisayar
teknolojisinin bu denli gelişmediği,dolayısıyla kişisel bilgisayarların bu
kadar yaygın olmadığı zamanlarda,kullanıcıların karşısına,yetenekleri sınırlı,sadece gerekli
girişlerin yapılabileceği ve
üretilen sonuçların aktarılabileceği aygıtlardan oluşan makineler,yani
terminaller koyulmakta idi.İşlemler ise,tüm kullanıcıların işlemlerini yapacak
şekilde güçlü olan merkezi bir makine,örneğin mainframe tarafından
yapılmakta
idi.Dolayısıyla da terminaller, bu güçlü
bilgisayarlar ile kullanıcılar arasında bir çeşit ara yüz vazifesi görürdü. Bu
tarz çalışmada, terminallerin işlem gücü bir önem teşkil etmez. Arayüz kavramı
altında toplanacak işlemleri yapabilecek bir makine, terminal olarak
kullanılabilir.O dönem için değişik şirketlerce terminaller üretilip
kullanılmıştır. En çok kullanılan
terminallerden biri,Digital Equipment Corporation tarafından üretilen VT100’dür.Bunlar,sadece karakter (text)
bazlı hizmet veriyor olup,grafiksel
yetenekleri bulunmamaktaydı.Ana makine tarafından üretilen grafiksel verilerin gösterilmesine olanak tanıyabilecek
terminaller de üretilmiştir.Textronix 4010’ lar buna bir örnektir.
Bilindiği üzere bilgisayar dünyasında meydana gelen hızlı gelişmeler sonucunda, kendi
başına işlem gücüne sahip,herhangi bir ana makineye bağlı olmadan çalışabilecek
kişisel bilgisayarlar (PC) üretilmiştir.Böyle bir
durumda kullanıcılar,ana makineye ihtiyaç duymadan işlemlerini yerine
getirebileceklerdir. Buna rağmen bazı uygulamalarda, terminal yaklaşımı gerekli olmaya devam etmektedir.Böyle bir durum için,
işlem gücü olmayan bir terminalin yapacağı şeyleri daha
güçlü olan bir bilgisayara (PC) yaptırmak mümkün olabilecektir.Yalnız böyle bir
şey için,servis istenecek ana makinenin,
kendisine bir terminalin bağlandığını düşünmesi, buna göre işlem yapması
gerekmektedir.Yani,kullanıcının başında bulunduğu makinenin,bir terminal ana
makineye bağlandığında ne şekilde istekte bulunuyorsa,haberleşme işlemlerini
nasıl yerine getiriyorsa,aynılarını yapması,ayni bilgileri üretmesi,kısacası terminal gibi davranması
gerekmektedir.Aslında bu haberleşme kuralları,bir protokol teşkil eder,dolayısıyla da bu isi yapacak bir protokolün
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.Normalde kullanıcının makinesi bu işaretleri üretmeyecek olup,bunun için bir
yazılımın kullanılması gerekecektir.Bu yazılımın yapacağı, Terminal Emülasyonu işlemi olacaktır.Bunlar da Telnet yazılımları olarak bilinirler.
Telnet Neden Gereklidir ? Daha önceden de belirtildiği gibi
Internet ortamında kullanılmakta olan HTTP,FTP veya Telnet protokolü esas
olarak bir kullanıcının bir bilgisayar vasıtasıyla uzakta bulunan bir başka
bilgisayara bağlanmasını,protokollerin elverdiği ve bağlanılan bilgisayarın
müsaade ettiği ölçüde kaynaklardan
yararlanmasını sağlar.Telnet’ in farklılığını ortaya koymak,'Neden Telnet?'
sorusuna da cevap oluşturacaktır. Bilgisayar teknolojisi ve Internet
ortamında bu ölçüde ilerleme
gerçekleşmemişken bilgisayarlar karakter tabanlı çalışmaktaydılar.Fakat zamanla
karakter tabanlı ve soğuk ekranlar yerlerini grafiğe dayalı,görselliği ön plana
çıkaran ekranlara bırakmışlardır.Web tabanlı uygulamalar Internet ortamının
neredeyse tamamına yayılmış olup,sadece karakter tabanlı hizmet
veren sunucular çok azalmıştır.Buna rağmen
hala daha sadece Telnet kullanılarak ve karakter tabanlı hizmetin alınabileceği
sunucular mevcuttur.Fakat,Telnet’in kullanılmasının sebebi,bu sayısı iyice
azalmış bir miktar sunucuya bağlanabilmek değildir.Tabi ki bu is için de
kullanılmakta ama esas onu diğer
protokollerden ayıran ve kullanılır kılan sebep,Terminal Emülasyonu yapabilen
bir protokol olmasıdır.Olayı daha iyi açıklayabilmek için,protokollerin çalışma
şekillerini kısaca bir birleriyle karsılaştırmak iyi olacaktır.Bu işlem için de
Telnet ile Http’yi karsılaştırmak yeterli olacaktır. Ftp ve
diğer protokoller için temel yaklaşım,Http ile ayni olacak, bu konularda Telnet’ten
ayrılacaklardır. Web ortamında Http protokolü
kullanılarak bilgisayarlar
arasında gezilebilir.Bir sunucudan istekte bulunulacağında,Web sayfasında
ilgili bağlantı tıklanır,sunucu da buna ilişkin işlemleri yerine getirip
sonuçlarını istekçiye yönlendir.Bunu alan istekçi browser’i de,sonuçları
ekrana getirip kullanıcıya sunar. Yani her
seferinde istekçi olan kullanıcı kendi ortamından istekleri sunucuya gönderir,sunucu da gerekli
sonuçları istekçiye gönderir.Ftp protokolü için de durum ayni
olup,bir kullanıcı, bulunduğu makine başında bir dosyaya ilişkin istekte
bulunur,sunucu da gerekli dosyayı istekçiye
gönderir.Bu işlemlerin ikisinde de uzaktaki makineye girme (login)
gerçekleşmez. Sadece belli isteklerde bulunulur,sunucu da bu isteklere cevap
gönderir.Oysa Telnet kullanıldığında,uzaktaki makineye login olunur,
Terminal Emülasyonu sayesinde,sanki o
makinenin başında çalışılıyormuş gibi işlemler yapılabilir.Buna 'Remote Login'
denilir.Önemli bir başka nokta olarak,http veya ftp ile bir başka makineye
bağlanıldığında,istekte bulunulan makinenin hangi ortamda çalıştığı,işletim
sisteminin ne olduğu gibi bilgiler ile ilgilenilmez,bunlar istekçi tarafına
yansımaz.Oysa Telnet ile bağlanıldığında,sunucunun sahip olduğu ortamın bir
kopyası kullanıcıya sunulur.Dolayısıyla hangi işletim sisteminin kullanıldığı,istekler sonucunda
nasıl bir ekranın oluşturulduğu aynen kullanıcı ekranına yansır.
Telnet’in
Kullanılışı : Buraya kadar Telnet hakkında genel bilgiler verilip,temel
olarak nasıl çalıştığı anlatıldı. Telnet’in nerelerde ve nasıl kullanılacağı
ise,bundan sonra anlatılacaktır. Telnet kullanılarak bağlanılabilecek yerleri söyle sıralayabiliriz:
Internet üzerinden veya bir başka bağlantı ile ulaşılabilen, bu arada da
kullanım hakki (login) verilmiş makinelere bağlanmakta kullanılabilir.Bu
makineler bir grup insanin, belli bir isi gerçekleştirmek üzere bağlanmaları
gereken bilgisayarlar olabildiği gibi, yine belli bir grup insanin
yararlanabileceği bir hizmetin sunulduğu (e-mail gibi) bilgisayarlar da olabilir.Bir
kullanıcının
bu makinelere Telnet kullanarak bağlanabilmesi için,belirtilen grubun bir
elemanı olduğunu ispatlaması, yani kullanım hakkını gösteren kullanıcı adına
ve şifresine sahip olması gerekir. Birden fazla kullanıcının aynı anda bir
biri ile etkileşim halinde bulunabildiği ortamlara girebilmek için de
Telnet’ten yararlanılabilir.Bunlara en güzel örnek, pek çok kişinin ayni
anda dahil olabileceği bir oyunun,Internet üzerinde oynanması verilebilir. Internet üzerinde
insanların kullanımına sunulmuş ve herhangi bir kısıtlama olmadan
ulaşılabilecek bilgilerin
bulunduğu bilgisayarlara bağlanmada da Telnet’ ten yararlanılabilinir.Bunlar kütüphane
katalogları,resmi veri tabanları veya ticari kuruluşlarca kurulmuş veri
tabanları olabilir.Bu sitelerin ilk paragrafta anlatılanlardan farkı, her hangi bir
kullanıcı adi ve şifresi istememesi,tüm insanlara servis vermesidir. Bu kullanım şekilleri,değişik amaçlara hizmet edebilir.Örneğin yerel veya
geniş bir alana yayılmış ağın yöneticisi
konumundaki bir kişi,ilk paragrafta anlatılan kullanım şeklinden yararlanıp,
kendi makinesinin başından kalkmadan,ayni mekanda bulunan veya başka şehirde
bulunan bir bilgisayara Telnet yapıp,istediği düzenlemeleri yapabilir. Internet
ortamında en çok
kullanılan ve Telnet denildiğinde ilk akla gelen kullanım sekli bu anlatılmış
olan,kullanıcı hakkı(account) gerektiren şeklidir.Diğer
kullanım şekilleri de
temelde ayni olup, görünüşte bir miktar farklılıklar olacaktır.
Bu nedenle dokümanda,ilk parağrafta anlatılan kullanım şekli üzerinde
durulacaktır. Bir Telnet Oturumunun Başlatılması : Bir kullanıcının Telnet yazılımından yararlanabilmesi için,
dolayısıyla da Telnet protokolünü kullanabilmesi için,kendisine Internet
servisi sağlayıcısının imkan vermesi gerekir.Günümüzde servis sağlayıcılarının
büyük bir kısmı Telnet imkanı veriyorken, bu hizmeti vermeyenler de vardır.
Telnet gerçekleştirebilmek için sahip olunması
gereken bilgiler; Bağlanılmak istenen konak (host) makinanın
IP adresi veya adı. Buraya bağlanmakta kullanılacak kullanıcı kodu. Kullanıcı şifresi.
Bütün bilgiler mevcutsa,ilgili makineye Telnet
yapılabilir.Tabi elde bir Telnet programının mevcut olduğu kabul edilmektedir.Çoğu işletim
sisteminde Telnet standart olarak bulunduğundan,var kabul edilmiştir.Windows
ortamından Telnet yapmanın üç yolu vardır.Bunlardan
biri MS_DOS prompt'undan direkt komutu yazmaktır. Böyle bir durumda komut ile birlikte Telnet
yapılmak istenen
makinenin IP numarası veya adi yazılmalıdır.Eğer makine DNS (Domain Name
Service)’e kayıtlı değilse,IP numarasını yazmak gerekecektir.Windows NT
ortamından Telnet gerçekleştirmenin bir başka yolu,NT Explorer’dan yararlanıp,programı
tıklayarak çalıştırmaktır.Yani,Windows
NT Explorer çalıştırılıp,Telnet.Exe programının bulunduğu katalog açılacak,burada da Telnet
programı tıklanarak çalıştırılacaktır.Telnet programının adresi;
Windows NT için;\winnt\system32\telnet Üçüncü yöntemde de yine Telnet
uygulaması tıklanacaktır.Ancak bu sefer Windows’un sunduğu menü sisteminden
yararlanılacaktır.Son iki yöntemde,hangi makineye bağlanılmak
istendiği belirtilmemişti. Dolayısıyla bir ekran vasıtasıyla bu
bilgilerin alınması gerekmektedir. Host Name
alanına,bağlanılmak istenen
makinenin adinin veya IP adresinin yazılmasıdır.Port alanında yazılı olan
'telnet',Telnet için ayrılmış olan portun kullanılmak istendiğini
göstermektedir. Standart olarak 23 numaralı port bu işlem için kullanılır.Telnet ile
diğer servislere ulaşmak isteniyorsa,bunlara ilişkin port numarası
yazılmalıdır.TermType alanındaki 'vt100'de,Emülasyonu
yapılmak istenen terminal tipini
göstermektedir. Burada Telnet oturumunun başlatılabilmesi için önce
kullanıcı kodunun,
sonra da şifrenin girilmesi gerekmektedir.Bu işlemler de tamamlandıktan sonra
artık uzaktaki makineye login olunmuştur;
Telnet işlemi başlamıştır.Daha önceden Telnet’in yetenekleri
olarak anlatılan işlemler burada yapılabilir.Bir kere oturum başladıktan sonra,uzaktaki makineye direkt
bağlı bir terminalmiş gibi çalışılabilecektir. Telnet,TCP/IP
protokolü üzerinde çalışır ve istekçi/sunucu
mantığına dayanır.Programın bir istekçi tarafı, bir de sunucu tarafı
vardır.Kullanıcının bağlantıyı gerçekleştirdiği yerel makine üzerinde,oturumu
başlatacak,istekte bulunacak,gelecek cevapları ekranda gösterecek İstekçi
Telnet Yazılımı’nın bulunması gerekir.Bağlanılan ve konak bilgisayar olarak
adlandırılan uzaktaki makine üzerinde ise,istekçinin taleplerine cevap verecek bir Sunucu Telnet
Programı’na ihtiyaç
vardır. Telnet
işlemini Web browser üzerinden yapmak da mümkündür.Bunun için browser üzerinde
bazı tanımlamalar yapmak gerekecektir.Bu tanımlamalar esasında
kullanılacak Telnet programına işaret eder. Web browseri
olarak Netscape kullanılıyorken bu tanımlamaları yapmak için,menü çubuğundaki
Options seçeneğinden General Preference’i seçip,buradan gelecek sayfalardan da
'apps'yi seçmek gerekmektedir.Bu sayfanın
en başında,Telnet işlemleri için kullanılması istenen yazılıma ilişkin yolu
(örneğin C\:Winnt\System32\Telnet.exe gibi) tanımlamak gerekmektedir.Bu
tanımlamadan sonra artık browser’in URL alanına Telnet adresleri de yazmak
mümkün olabilecektir;Böyle bir
işlem yapıldığında tanımlanmış olan Telnet programı çalışacak ve
bağlantı gerçekleştirilebilecektir.Mevcut Web sayfası açık
kalacak,Telnet işlemleri bir başka sayfa üzerinden yapılacaktır. Telnet Oturumunun Kapatılması :Bağlanılan makine üzerinde istenen işlemler
yapıldıktan sonra
oturumun kapatılması gerekecektir.Bunun yapılması,bağlanılan makineye login
olmuş bir terminalin çıkması için yapılması gerekenler ile ayni olacaktır.
Genellikle komut satırında yazılacak 'exit' komutu bu işlemi yerine
getirecektir. Özet : Telnet bir protokoldür. Protokol,kurallar kümesidir.Dolayısıyla Telnet de tanımlanmış
olan kurallar kümesidir.Bu komut kümesinin sağladığı,bir kullanıcının uzaktaki
bir bilgisayara login olmasıdır. Bu protokolün yapmış olduğu Terminal
Emülasyonu 'dur. Telnet bir bilgisayarı uzaktaki bir başka bilgisayara bağlar. Telnet işleminin,istekçi tarafı ve
sunucu tarafı olmak üzere iki ayrı
bölümü vardır. Bağlantı için işlemleri başlatan ve istekte bulunan tarafa
istekçi taraf denir ve burada Telnet İstekçi Yazılımı çalışır. Bağlantı isteğini alan,gerekli işlemleri yapıp servis veren
kısım ise sunucu kısımdır.Burada da Telnet Sunucu Yazılımı çalışır. Dolayısıyla Telnet istekçi/sunucu mimarisi
mantığında çalışır.Sunucunun bulunacağı yer konusunda sınırlama yoktur, Internet üzerinden veya
başka bir şeklide ulaşılabilen her hangi bir yerde
olabilir. Oturum başladıktan sonra,kullanılan makine direkt olarak
uzaktaki makineye bağlı bir terminal gibi çalışır.Verilen komutlar uzaktaki
makine üzerinde çalışır,üretilen sonuçlar,yine uzaktaki makine formatında
ekrana getirilir.Kısaca,uzaktaki makinenin başında çalışılıyormuş
izlenimi doğar.Çoğu zaman bağlanılan bilgisayar bir kullanıcı adi ve şifresi
ister.Geçerli bir kullanıcı tanımlanarak işlemlere başlanır.Uzaktaki makine
üzerinde yer alan bilgilere ve kaynaklara ulaşmak mümkün olur.
TELNET KOMUTLARI
AppRedir;(path:filename.exe); İE uzerinden
program çalıştırır. c:command.com;100 CaptureScreen; Ekrandan görüntü alır. DelFile;(filename.exe) Dosya siler.
DisableKeys;1;(keys) harfleri iptal eder.[kullanıcı klavyeyi kullanamaz].
DisableKeys;0; Klavye tekrar aktif olur.
DisableKeys;1;abcdefghijklmnopqrstuvwxyzåäö Harfler kullanılmaz hale gelir.
DownloadFile;(path:filename.exe) istediğiniz dosyayı çekersiniz.
Eject;1 CD-ROM'u acar.
Eject;0 CD-ROM'u kapar.
ExitWin;1 Windos'u kapar.
GetApps;Çalışan prg.ları listeler.
GetACL; Admin Listi verir.
GetInfo; İnfo penceresini verir.
GetDisks;Hardiskindeki dosyaları gösterir.
GetSetup; Server için ayarları verir.
GetUser; Kullanıcı hakkında bilgi verir.
GetVolume; Sesi acar.
KeyClick;1 Key click on.
KeyClick;0 Key click off.
Listen;1 Start (keyboard) bir nevi kişinin yazdıklarını görürsünüz.
Listen;0 Stop listening.
Message;(message) Messagebox halinde mesaj yollarsınız.
NewSetup;serverport;1;password;youremail;VICTIMSemail;smtpserver Sends the new admindata (1.7).
Password;1;any ENTER'a bas ve ServerPwd;yenisifre Passwordu değiştirir(1.6).
PlaySound;(file.wav) wav dosyası çalar.
PortRedir;(listen tcp port);(ip);(destination port) Redirect the specified port.
Record;10 = 10 saniyelik ses kaydeder.
RemoveServer;1 Server*ı kaldırır.
RemoveServer;0 Kaldırmayı iptal eder.
ShowImage;(file.exe) Resim gösterir.
SendKeys;(words) Mesaj yollar * tuşu ile yazdığınız siler.
SendKeys;2;13 Sends özel tuşlar [sağ,sol,yukarı,asağı].
SetACL;(ip)| Set (admin) access IP`s.
SetMousePos;(xpos);(ypos) Mouse'u oynatırsınız.
SwapButton;1 Mouse'un tuşlarının yerlerini değiştirir.
SwapButton;0 Mouse'u eski haline getirir.
StartApp;(file.exe) Program çalıştırır.
UploadFile;(file.exe);(size);(destination dir)Dosya yollarsınız. URL;(www.dolunay.net.tr.tc) yazılan sayfaya gider.